۱۴۰۳ پنج شنبه ۹ فروردين
تاریخ ایجاد: ۱۳۹۹ سه شنبه ۲۹ مهر  

پاندمی کووید -19 از زمان پیدایش چالش‌های متعددی را پیش روی افراد و جوامع قرار داده است. تغییر شرایط زندگی و فاصله­گذاری اجتماعی، مشکلات روحی روانی ناشی از استرس بیماری، تعطیلی مدارس – دانشگاهها- مراکز ورزشی و تفریحی، همه و همه بر سبک زندگی ما تاثیر خواهند گذاشت. سالم نبودن سبک زندگی، زمینه بیماری­های متعددی مانند چاقی، دیابت، پرفشاری خون، بیماری­های ریوی و بیماری­های دیگری را فراهم می­کند. این بیماری­ها نه تنها به خودی خود به فرد آسیب می­زنند، بلکه عوامل خطر و عوارض ابتلا به کووید19 را نیز افزایش داده، پیش­ آگهی بدتری برای مبتلایان رقم می­زند. 

سبک زندگی جنبه ­های مختلفی دارد که از آن میان به تغذیه، فعالیت فیزیکی، بهداشت فردی، الگوی خواب، پرهیز از مصرف دخانیات و مواد، روابط دوستانه و خانوادگی مناسب اشاره کرد.

چاقی و دیابت از مهمترین عوامل خطرساز برای بیماران مبتلا به کووید 19 هستند، بر طبق یک مطاله از بانک جهانی، چاقی (شاخص توده بدنی بالاتر از 30) احتمال بستری شدن بعلت کووید 19 را دو برابر می­کند. برای مقابله با چاقی، لازم است برنامه تغذیه و ورزش مناسب داشته باشیم. 

زنان نه تنها برای خود بلکه برای کل افراد خانواده، تعیین کننده الگوی تغذیه هستند. تغذیه سالم در واقع عادات غذایی را شامل می­شود که بتواند در مجموع املاح، ویتامین، پروتئین و سایر نیازهای بدن را تامین کند. مواد غذایی مختلف هر یک برای اندام­ های خاصی مفید هستند و مصرف جامع از این مواد باعث می­شود تا نیاز روزانه به مواد و املاح مختلف تامین شود. یک برنامه غذایی سالم، برنامه روزانه ایست که مواد غذایی از هر یک از دسته­ های غذایی زیر با رعایت نسبت لازم در آن گنجانده شده باشد.

  • نان و غلات،
  • میوه­ ها و سبزیجات،
  • شیر و لبنیات،
  • گوشت و تخم مرغ و حبوبات،
  • چربی­ها 

بدیهی است که میزان نیاز به همه این گروه­ها یکسان نیست و از بالا به پایین میزان نیاز روزانه به هر یک از این مواد کم می­شود.

 نوشیدن آب کافی روزانه (8 لیوان در روز)، استفاده از شیر و لبنیات کم­ چرب (حداقل روزانه دو لیوان شیر)، مصرف ماهی حداقل دوبار در هفته، پرهیز از مواد غذایی سرخ شده و فست فود­ها و نوشابه ­های گازدار، استفاده از روغن مایع گیاهی، و گنجاندن انواع آجیل و مغزهای بی­نمک مواردی است که برای داشتن تغذیه سالم باید در نظر گرفته شود.

در زمان فاصله­ گذاری اجتماعی، فعالیت بدنی از اهمیت زیادی برخوردار است. به همان اندازه که ویروس کرونا خطرناک و مرگ آفرین است، اثرات ناگوار و مخرب بی تحرکی و نشستن طولانی مدت بر سلامتی، می­تواند منجر به عواقب ناخوشایندی مانند سکته قلبی و مغزی، دیابت، فشارخون بالا، چاقی، چربی خون بالا، کبد چرب، افسردگی، کاهش قوای عضلانی و ....گردد. ازسوی دیگر، فعالیت بدنی با شدت متوسط، ایمنی بدن را در مقابل کووید 19 بالا می­برد؛ همچنین در کاهش استرس­های ناشی از پاندمی موثر است. این  این یک واقعیت تلخ است که در دوران مبارزه با ویروس کووید 19 مجبوریم در خانه بمانیم تا خود را از تهاجم ویروس در امان نگاه داریم. در این حالت بسیاری از فعالیت­هایی که تاکنون انجام می­داده ­ایم مانند فعالیت­های ورزشی و تفریحی دسته جمعی، گردش در طبیعت، سفر و پیاده روی همراه دوستان و آشنایان و ... محروم می­شویم و به برنامه­ هایی روی می­آوریم که کمترین فعالیت جسمانی را همراه دارد مانند تماشای تلویزیون، گشت و گذار در شبکه­ های اجتماعی، کتابخوانی و ...که اگر به همه ابعاد سلامت خود نیندیشیم، ممکن است در دوران خانه­ نشینی مبتلا به اختلال مهم کم ­تحرکی شویم که می­تواند سرمنشاء بسیاری از مشکلات سلامتی باشد. به همان اندازه که ویروس کرونا خطرناک و مرگ آفرین است، بی­ تحرکی و نشستن طولانی مدت سم مهلکی است که به اندازه استفاده از یک پاکت سیگار در روز می­تواند ضربه­ های جبران ناپذیر به سلامتی وارد آورد. حتی تنها 5 دقیقه فعالیت در ساعت می­تواند اثرات مخرب نشستن طولانی مدت را خنثی کند. این موضوع نیز اهمیت دارد که انجام فعالیت بدنی و ورزش لازم نیست حتما در زمین بازی یا کوچه و خیابان یا در دل صحرا و دامن طبیعت باشد، در خانه و در دوران قرنطینه خانگی نیز می­توان فعال بود.

مهدیه سلطانی نژاد- کارشناس میانسالان مرکز بهداشت شهرستان ارزوئیه